İntersitisyel Sistit | Ağrılı Mesane Sendromu

Mesane ağrı sendromu ve interstisyel sistit, çoğunlukla mesane ya da pelvik bölgede ağrı ve/veya idrar sıklığı ve sıkışma ile kendiini gösterir. İnterstisyel sistit, şikayetlerin dinlenmesi sonrası hemen tanı konulabilecek bir patoloji değildir. Tanıda en önemli adım olası diğer hastalıkların olmadığını ispatlamak ve sistoskopi gibi önemli bir testle tanıyı güçlendirmektir.

Uluslararası Kontinans Derneği (ICS), interstisyel sistit tanısında “ağrı”yı ön plana çıkararak, bu klinik durumu Ağrılı mesane sendromu / İnterstisyel sistit olarak tanımlamıştır.

Avrupa İnterstisyel Sistit Çalışma Derneği (ESSIC)  uluslararası bir konsensus oluşturmak için kriterleri yeniden gözden geçirmiştir. Buna göre; interstisyel sistit ya da ağrılı mesane sendromu yerine, “Mesane ağrı sendromu” teriminin kullanılması önerilmiştir. Mesane ağrı sendromu, mesane ile ilişkili kronik pelvik ağrı, basınç veya rahatsızlık hissi olarak tanımlanmış ve sürekli sıkışma hissi ve idrar sıklığı gibi en az bir başka üriner sistem şikayetinin de eşlik ettiği bir rahatsızlık olarak tanımlanmıştır. ESSIC sınıflamasında en çarpıcı nokta mesane ağrı sendromu tanısı için sistoskopi yapılması gerekliliğinin vurgulanmasıdır

Ne Sıklıkta Görülür?

Ülkemizde ağrılı mesane sendromu/ interstisyel sistit ya da mesane ağrı sendromu prevalansı ile ilgili yapılmış geniş serili bir prevalans çalışması bulunmamaktadır. Finlandiya, Avusturya ve Tayvan gibi diğer bazı ülkelerde ise bu oran binde 3’ler düzeyindedir.

Ortalama tanı konulma yaşı, bir çalışmada 54.4 yıl iken başka bir çalışmada prevalansın artışına ters orantılı olarak tanı konma yaşı 35.8 yıl olarak bulunmuştur. Bir başka incelemede ise, interstisyel sistitin 700.000-1 milyon kişiyi etkilediği ve bu olguların %90’ının kadın hastalar olduğu bildirilmiştir.

Hastalığın ortanca başlangıç yaşının 40 olduğu, %25 hastada ise 30 yaşından önce hastalığın geliştiği bildirilmiştir. Hem kadın hem de erkek hastalarda semptomların başlangıcı ile tanı konulması arasında geçen süre 5-7 yıl olarak bildirilmiş ve tanının geç konulduğu vurgulanmıştır.

AĞRI VE YERİ

Ağrılı mesane sendromu/interstisyel sistitte ağrı ve ağrı lokalizasyonu:

Ağrıyı tek bir alanda görmek ya da bir bölge ile sınırlamak çoğu kez mümkün değildir. Mesane üzerinde, idrar kanalı yerinde, genital bölgede veya diğer alanlarda ağrı olabilir. Ağrı, zonklayıcı ve delici tarzda tanımlanmış ve ağrı olan alan hassas olarak bildirilmiştir. Genital ve üretral bölgedeki ağrılar sızlama, yanma ve keskin ağrı olarak da kendini gösterebilir.  Bazı olgularda tipik olarak idrara sıkışma anında artan ağrı, idrar yaptıktan sonra hafifler.

TANI 

Ağrılı mesane sendromu/interstisyel sistit tanısı çoğunlukla diğer patolojilerin varlığının dışlanması ile konulur. Tanıda, detaylı öykü, ürogenital sistem ve pelvik tabanın da incelendiği detaylı fizik muayene, sorgulama formları, idrar incelemeleri, işeme günlüğü çizelgesi, gerekli olgularda sitoloji, sistoskopi, hidrodistansiyon ve laparoskopi uygulanabilir.

TEDAVİ                          

1-Davranışsal tedaviler/diyet değişiklikleri:

2- Oral tedaviler: ( İlaç tedavileri- Kullanılması gereken DEĞİL kullanılabilen ilaçlardır!)

– Sodyum pentozan polisülfat (Elmiron®)

– Amitriptiline

– Hydroxyzine (Atarax®):

– Cimetidine:

– Antikolinerjik/antispazmotikler:

– Diğer oral ajanlar: Suplatast Tosilate, Quercetin, Analjezikler, antibiyotikler, antikonvülzan ilaçlar, gabapentin, siklosporin, kortikosterioidler, opioidler, SSRI ilaçlar (duloksetin, …vb), lökotrien inhibitörleri, üriner anestetikler, alfa-blokerler, vitamin E, Nifedipine, gabapentin, azathioprine, L-arjinin, rekombinan insan büyüme faktörü

3-İntravezikal uygulamalar( Mesane içine uygulanan İlaçlar):

İntravezikal ilaç uygulamaları ile hedef yapıya yüksek konsantrasyonda tedavi uygulanır. Daha az sistemik yan etki ve daha çok semptomatik rahatlama bildirilmişse de; kateterizasyon, yüksek maliyet, ağrı, enfeksiyon riski ve lokal yan etkiler söz konusudur.

-Dimetil sülfoksit (DMSO):

– Lidokain:

-Bacillus Calmette-Guerin (BCG):

-Pentozan polisülfat:

-Heparin:

-Hiyaluronik asit (hiyaluronan):

-Kondroitin sülfat:

-Vanilloidler: Kapsaisin ve Resiniferotoksin (RTX)

-Botulinum toksin enjeksiyonları

4 – Diğer ilaç uygulamaları ve araştırma konuları: Klorpaktin WCS-90 (Sodyum oxychloresene) %0.4, Gümüş nitrat, hidrokortizon, Nano-gümüş partikülleri, Mikofenolat mofetil, MN-001 ( mast hücre stabilizatörü), Montelukast (lökotrien reseptör antagonisti) ve lipozom uygulamalarıdır.

5-Girişimsel tedaviler:

-Hidrodilatasyon: Mesanenin sıvı ile genişletilmesi, hem tanı hem de tedavi amaçlı kullanılabilir.

-Hiperbarik oksijen:

-Nöromodülasyon:

-Elektromotiv ilaç uygulaması (EMDA):

-Transüretral rezeksiyon, koagülasyon:

6-Cerrahi: Diğer tedavilerle yanıt alınamayan ve çok şiddetli semptomları olan hastalarda son seçenek uygulamadır.

-Nordling J. Pelvic pain and interstitial cystitis: Therapeutic strategies, results and limitations. EAU update series 2004, 179..

-Messing EM, Stamey TA. Interstitial cystitis, early diagnosis, pathology and treatment. Urology 12: 381-392, 1978.

-Gillenwater JY, Wein AJ. Summary of the national institute of arthritis, diabetes, digestive and kidney diseases workshop on interstitial cystitis, National institutes of health, Bethesda, Maryland, August 28-29, 1987. J Urol 140: 203-206, 1988.

-Hanno PM. Diagnosis of interstitial cystitis. Urol Clin North Am 21: 63-66, 1994.

-Oravisto K. Epidemiology of interstitial cystitis. 1. In: Hanno P, Staskin D, Krane R., Wein A., editors. Interstitial cystitis. New york, Springer-Verlag, 1990; 25.

– Kream RM, Carr DB. Interstitial cystitis: a complex visceral pain syndrome. Pain Forum 8: 139-145, 1999.

– Dasgupta J, Tincello DG. Interstitial cystitis/bladder pain syndrome: An update. Maturitas 64: 212-217, 2009.